Polska ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia nakłada na producentów działających w branży spożywczej oraz importerów obowiązek znakowania produktów spożywczych. Każda żywność wprowadzona na rynek powinna być identyfikowalna. Etykiety wskazują na zawartość składników i wyróżniają się spośród znaków towarowych innych marek.
Jak rozumieć termin oznakowanie żywności?
Znakiem opisującym artykuł spożywczy nazywany znak towarowy, nazwę handlową, symbole graficzne i inne elementy identyfikujące markę. Umieszczany jest obowiązkowo na opakowaniach, etykietach doczepianych do produktów, obwolutach, materiałach promocyjnych i dokumentach odnoszących się do zakupu (m.in. instrukcji obsługi czy gwarancji).
Jakie informacje muszą zostać umieszczone na opakowaniu?
Nazwa identyfikująca artykuł spożywczy (marka).
Skład zawartości.
Zawartość netto opakowania lub liczba sztuk zapakowanych artykułów.
Wskazanie partii produkcyjnej.
Data minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia.
Pierwszy z terminów oznacza datę, do której odpowiednio przechowywany produkt zachowa swoje naturalne właściwości (nie popsuje się). Termin przydatności do spożycia jest datą, po której upływnie artykuł spożywczy nie będzie nadawał się już do użycia. Dotyczy głównie produktów łatwo psujących się. Na opakowaniu oznakowane zostają napisem „należy spożyć do”, dodatkowo należy umieścić informacje min.:
Prawidłowe warunki przechowywania, np. temperatura.
Metoda korzystania z produktu, zgodna z jego docelowym przeznaczeniem.
Nazwa i adres sprzedawcy lub dystrybutora.
Klasa jakości handlowej, którą uzyskał produkt spożywczy.
Jakie produkty spożywcze obejmują normy handlowe?
Do artykułów, które wymagają znakowania jakości handlowej na opakowaniu lub etykiecie, należą: jajka, wołowina, wieprzowina, drób, jagnięcina, cielęcina, świeże warzywa i owoce, dżemy, marmolady, soki owocowe, galaretki, produkty wytworzone z mleka, oliwa z oliwek, margaryna, masło, cukier, wyroby czekoladowe i kakaowe, ekstrakty z kawy, chmiel, napoje spirytusowe. Dodatkową grupą regulowanej żywności jest żywność funkcjonalna.
Oświadczenia żywieniowe i zdrowotne
Na opakowaniach żywności lub na etykietach umieszczonych na opakowanej żywności coraz częściej pojawiają się różnego rodzaju oświadczenia. Stosowane są one również w prezentacji i reklamie. Przedsiębiorcy zachęcają w ten sposób do zakupu swoich wyrobów, przedstawiając korzyści, jakie ma przynieść konsumentowi spożycie środków spożywczych wyprodukowanych lub wprowadzonych przez nich do obrotu. Korzyści te niejednokrotnie, według producentów, przyczyniają się do lepszego zdrowia i poprawy samopoczucia, mają ułatwiać koncentrację, zapewniać prawidłową pracę serca itd.
Potrzebujesz porady?
Chętnie odpowiemy na Państwa pytania. Kliknij przycisk, aby rozpocząć czat on-line
Znakowanie żywności wartością odżywczą (GDA)
GDA to skrót od angielskiego terminu Guideline Daily Amounts. W języku polskim oznacza Wskazane Dzienne Spożycie i dotyczy energii oraz wielu składników odżywczych. Informacje GDA są dobrowolną, graficzną formą przestawienia danych o wartości odżywczej porcji produktu, wraz z odniesieniem, jaki procent dziennego zapotrzebowania organizmu na wybrane składniki jest pokryty poprzez spożycie porcji danego produktu. GDA (Guideline Daily Amounts) to wytyczne dla zdrowych dorosłych osób w zakresie przybliżonych ilości kalorii, tłuszczów, kwasów tłuszczowych nasyconych, węglowodanów, cukrów ogółem, białka, błonnika oraz soli/sodu, niezbędnych w zdrowej diecie. Wartości te powinny być traktowane jako punkt odniesienia, dzięki któremu konsument może orientacyjnie ocenić jaki jest udział tych składników w porcji danego produktu spożywczego i w jakim procencie porcja produktu realizuje wskazane dla niego dzienne spożycie. Ma to pomóc konsumentom zrozumieć informację żywieniową przekazywaną na etykietach produktów żywnościowych i umożliwić racjonalne planowanie swoich posiłków.
Dodatkowe informacje na znakowanych artykułach
Przepisy krajowe i międzynarodowe regulują odmiennie kwestię pakowania, przechowywania i oznakowania artykułów w zależności od przeznaczenia żywieniowego. Do takich produktów zaliczamy: suplementy diety, żywność ekologiczną, wody mineralne, źródlane i stołowe, środki pochodzenia zwierzęcego oraz żywność modyfikowaną genetycznie. Również artykuły pochodzące z regionów, które specjalizują się w produkcji tradycyjnych wyrobów, podlegają osobnemu znakowaniu.
Specjalne etykiety otrzymują również preparaty przygotowywane dla niemowląt i małych dzieci. Takie produkty zaspakajają odmienne od powszechnych potrzeby żywieniowe. Wśród informacji podawanych na znakowanych produktach znajdują się:
ostrzeżenia o składnikach wywołujących alergię (14 alergenów zostało określonych w rozporządzeniu 1169/2011/WE);
wskazanie na ilości glutenu w produkcie;
zawartość sodu;
specyfikacja użytych witamin;
rodzaj kwasów tłuszczowych (jednonasycone, wielonasycone, o niskiej czy wysokiej zawartości kwasów tłuszczowych – NKT);
wskazanie, jakie występują składniki mineralne i żywe kultury mlekowe w produkcie;
dawkowanie produktu leczniczego lub suplementu diety.
Wymagania prawne
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137, poz. 966, z późn. zm.)
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 25 lipca 2007 r. w sprawie znakowania żywności wartością odżywczą (Dz. U. Nr 137, poz. 967, z późn. zm.)
Rozporządzenie Komisji (WE) nr 608/2004 z dnia 31 marca 2004 r. dotyczące etykietowania żywności oraz składników żywności z dodatkiem fitosteroli, estrów fitosteroli, fitostanoli i/lub estrów fitostanoli
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności,
Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 1337/2013 z dnia 13 grudnia 2013 r. ustanawiające zasady stosowania rozporządzenia (UE) nr 1169/2011 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wskazania kraju pochodzenia lub miejsca pochodzenia świeżego, schłodzonego i zamrożonego mięsa ze świń, z owiec, kóz i drobiu
Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 828/2014 z dnia 30 lipca 2014 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat nieobecności lub zmniejszonej zawartości glutenu w żywności.
W dniu 8 listopada 2017 r. weszło w życie rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2017/1898 z dnia 18 października 2017 r. rejestrujące w rejestrze gwarantowanych tradycyjnych specjalności nazwy Półtorak staropolski tradycyjny (GTS), Dwójniak staropolski tradycyjny (GTS), Trójniak staropolski tradycyjny (GTS), Czwórniak staropolski tradycyjny (GTS), Kiełbasa jałowcowa staropolska (GTS), Kiełbasa myśliwska staropolska (GTS) i Olej rydzowy tradycyjny (GTS) (Dz. U. UE seria L 269, str. 3 z dnia 19.10.2017 r.). Rozporządzenie to zarejestrowało wymienione nazwy z zastrzeżeniem. Pozostałe informacje zawarte w specyfikacjach ww. produktów pozostały bez zmian. Na podstawie art. 42a ust. 4 ustawy o rejestracji i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków spożywczych oraz o produktach tradycyjnych, Główny Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych prowadzi wykaz producentów, posiadających ważny certyfikat zgodności lub ważne świadectwo jakości, o którym mowa w art. 42 ust. 4 tej ustawy. Wykaz ten, w związku z art. 42a ust. 5 ustawy o rejestracji i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków spożywczych oraz o produktach tradycyjnych, Główny Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie internetowej Inspekcji JHARS.
System Nutri-Score znakowanie żywności FOP (Front of Pack)
System NUTRI-SCORE znakowanie żywności to uproszczony system oceny wartości odżywczej produktów spożywczych w skali 5-stopniowej (od ciemnozielonego A (najlepsza jakość odżywcza) do ciemnopomarańczowego E (najgorsza jakość odżywcza). System Nutri-Score w czytelny sposób dostarcza informacji odnośnie wartości odżywczej produktów spożywczych na chwilę obecną jest systemem dobrowolnym, jednakże niektóre kraje członkowskie EU wdrożyly wymagania Nutri-Score, należą do nich Hiszpania, Francja, Szwajcaria, Belgia, Niemcy.
Pomoc w spełnieniu wymagań
Realizujemy szereg usług doradczych, audytowych i szkoleniowych wspierających działania organizacji, które wychodzą naprzeciw obowiązkowi wywiązania się z regulacji prawnych jak i wymagań stosowanych standardów lub norm. Zapraszamy do kontaktu.
Ta strona korzysta z plików cookie. Używając tej strony wyrażasz zgodę na używanie plików cookie, zgodnie z aktualnymi ustawieniami Twojej przeglądarki. Możesz dowiedzieć się więcej w jakim celu są używane oraz o zmianie ustawień przeglądarki. Kliknij tutaj »